KISHAT NE FSHATIN DERVICJAN

Dropulli është krahinë e rrethit te Gjirokastres e banuar nga minoritare me kombesi greke. Fshatrat e banuara nga minoriteti grek ndodhen kryesisht në të djathtë të rrugës nacionale që të çon drejt jugut në Kakavijë, pika kufitare me ­Greqinë. Kjo rrugë, 31 kilometra e gjatë.

Duke udhëtuar drejt jugut, në të djathtë shihni fshatrat Derviçan, Goranxi Sofratikë e.t.j. të vendosur në faqe të malit si dhe Gjirokastra. Derviçani është një kilometër larg nga rruga kombëtare. Në të gjenden 3 kisha të cilat spikasin për vlerat e tyre arkitektonike.

KISHA FJETJA E HYJLINDËSES

Kisha “Fjetja e Hyjlindëses” gjendet në fshatin Derviçian të Dropullit të Poshtëm. Është ndërtuar në vitin 1870. Ka përmasat 18 x 10 m. Kjo vërtetohet me anën e një mbishkrimi në portën jugore të kishës: “Fjetja e Hyjlindëses u ndërtua më 1870” .

 

 

KISHA E SHËN MËRISË

Kisha ngrihet në vendbanimin e vjetër mbi fshatin Dervician. Së bashku me kishen e Shën Anës janë të vetmet ndërtesa që kanë  mbetur në këmbë  nga vendbanimi I braktisur.Kisha përbëhet nga naosi dhe narteksi. Naosi është i tipit në formë kryqi me kupolë,triapsidal,me përmasa të brendëshme 6,85x3,80m.  

 

Propocionet e zgjatura të naosit kanë sjellë një zhvillim jot ë barabartë të krahëve të kryqit.krahët lindor dhe perëndimor janë më të gjatë dhe më të ngushtë në krahasim me ato verior dhe jugor Apsidat anësore e zgjerojnë së tepërmi hapësirën e nefit tërthor. Kupola që mbulon bërthamën qëndrore ngrihet mbi një tambur të ulët.Ambienti I altarit, I ndarë nga pjesa tjetër me një iconostas druri, zgjerohet në mënyrë të ndjeshme nga apsida e madhe e bemës. Intereri ndricohet nga dritare të mëdha të hapura në apsidat veriore dhe jugore.

 

Naosi lidhet me anën perëndimore me narteksin,I cili ka formë katërkëndëshi këndrejtë dhe mbulohet me kupolë me bazë elipsi. Narteksi ndricohet me dritare të mëdha , të hapura në muret veriore dhe jugore. Hyrja për në narteks bëhet nga ana perëndimore.

Në pamjen e jashtme volume gjatësor,I mbuluar me cati dyujëshe,ndërpritet në mënyrë të qartë nga një brez tërthor I shkallëzuar, I përbërë nga volume e larta të apsidave anësore,volume e krahëve të kryqit të mbuluara me cati dyujeshe dhe tamburit që mban kupolën.

  

Muret e kishës janë të ndërtuara me gurë  shtresorë me formë të rregullt të lidhura me llac gëlqereje. Catia dyujeshe  është e mbuluar me rasa guri. Apsidat me nike te mbuluara me harqe te shkallezuara, si dhe me korniza ne forme dhembesh te shkallezuara, element dekorativ per te thyer rrafshesine e muratures.

GËRMADHAT E KISHËS SË SHËN ANËS, PANAJOTOPULLA MBI  FSHATIN  DERVICIAN

Eshte ndertuar ne nje pllaje te larte mbi fshatin Dervician,ne nje territor te mbushur me rrenoja te nje vendbanimi te hershem. Kisha eshte e vogel me permasa te brendshme 4,5x2,9 m , por me interes per sa I perket ndertimit te saj struktural. Eshte ne forme salle e mbuluar me qemer cilindrik. Ne muret gjatesore dalin pilastra, te cilat lidhen me harqe ne te dy drejtimet. 

Harqet terthore sherbejne si brinje rigjiditeti (qendrueshmerie) te qemerit, ndersa ato gjatesore sherbejne si mbeshtetje te ketij qemeri, duke krijuar nike ne muret veriore dhe jugore. Ambienti i altarit ndahet me nje ikonostas prej muri, i cili ka dy hyrje dhe dy vende  ikonash te medha. Apsida e bemes del jashte ne forme rrethore. Ndricimi eshte shume I paket dhe vjen nga dritare te vogla te hapura mbi porten perendimore dhe ne apside.

Pjerresia e terenit ,mbi te cilin ngrihet kisha , ka lehtesuar ndertimin e nje qimitri gjysem te future ne shkemb. Ai ka forme katrore me nje kollone ne mes , e cila lidhet  me muret perimetrale me harqe , duke krijuar kater berthama katrore, dy prej te cilave mbulohen me kupola ,ndersa dy te tjera me qemer cilindrik.

Muratura eshte ndertuar me gure shtresor , me vendosje te rregullt te tyre. Kisha eshte e zhveshur nga cdo perpunim dekorativ. Te vetmet element dekorativ jane nikja mbi porte dhe dritarja dyfishe mbi te, te mbuluara me harqe tulle.

Përgatiti materialin:  Alexander Paskali  – aktivist I lëvizjes për promovimin e zonave të thella rurale për më shumë akses dhe zhvillim “Dropull nje eksperience rurale”  Koordinator I grupit “Hiking South Albania”, drejtues I guidave lokale të personalizuara në zonën e Dropullit prej 6 vitesh, vizita në objektet e kultit dhe zonat e rëndësisë së veçantë, njohës mjaft I mirë I shtigjeve malore.

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara “Hiking South Albania” – Guida malore dhe “Dropull, nje eksperience rurale” 

©Copyright Hiking South Albania

Ky artikull është ekskluziv i Alexander Paskali dhe Hiking South Albania, gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, "Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to". Shkrimi mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar Hiking South Albania dhe në fund të vendoset linku i burimit, në të kundërt çdo shkelës do të mbajë përgjegjësi sipas Nenit 178 të Ligjit Nr/ 35/2016.

    Për më shumë informacion na gjeni në :

     https://www.facebook.com/Albanian.Adventurer/

KISHA E SHËN MERISË VRAHOGORANXI

Kisha e Vrahogoranxisë është një kishë e vogël e tipit bazilik me kupol në qendër.Çatia e kishës është e mbuluar me qemerë, si volumi kryesor I kishës ashtu dhe narteksi i cili dekorohet me pikturë murale.
Kisha përbehet nga naosi  me ambientin e altarit  të cilëve më vonë  u është shtuar edhe një narteks. Pjesa e vjetër e kishës ka në brendësi gjashtë kollona prej rrotullash guri të lidhura me llac e kapitele guri. Mbi to kalojnë dy harkada , të cilat e ndajnë kishën në tre nefe. Naosi ndriçohet nga tre dritare të ngushta e të larta  që vijnë e zgjerohen  në pjesën e brendshme  duke marrë formë drejtkëndëshe. Hyrja për në naos është në murin perëndimor.



Ambienti i altarit ndahet nga naosi nëpërmjet ikonostasit të vendosur te dy kollonat më nga lindja. Ajo ndricohet nga një dritare e ngushtë e vendosur me një shmangie drejt jugut. Pjesa gjysëm rrethore nuk fillon në rrafshin e murit lindor por pak më brenda duke patur një shkallëzim mbuluar me hark. Ambienti i altarit ndricohet edhe nga një dritare në anën jugore.

 

Në lidhjen naos - narteks  ka fugë , gjë që dëshmon se narteksi i takon një periudhe të dytë të ndërtimit. Ai mbulohet me strukturë qemeresh si të naosit. Ai ndahet në tre pjesë nga dy harqe që shkojnë nga muri perëndimor i naosit në pilastrat në murin perëndimor të narteksit. Pjesët anësore  të narteksit mbulohen me qemere cilindrike me pamje cerk rrethi dhe formuese lindje perëndim. Narteksi ndricohet nga një dritare e vogël në anën jugore,pranë së cilës ka një kamare.

Si korpusi kryesor dhe narteksi janë mbuluar me konstruksione me qemer e kupolë, të dy ambientet janë me piktura murale. Kisha është e ndërtuar me mure të rrafshta  me gurë gëlqeror dhe shtufi të lidhura me llac gëlqere.Ajo mbulohet me cati  dyujëse me rasa guri.Në qendër të saj dalin tamburi cilindrik dhe pjesë të vogla si frontone  që i takojnë harqeve mbajtëse veriore dhe jugor, që përbëjnë në këtë rast bazamentin e tamburit. Tamburi është relativisht i lartë ,ai ka katër dritare  e katër nike që këmbehen me njëra tjetrën .Ato janë të shkallëzuara dhe mbulohen me harqe tullash. Po me tulla është dhe një shirit dhëmbësh sharre dhe korniza, element zbukurimi të marra nga kisha e Labovës së Kryqit që ndodhet pranë.

Përgatiti materialin:  Alexander Paskali  – aktivist I lëvizjes për promovimin e zonave të thella rurale për më shumë akses dhe zhvillim “Dropull nje eksperience rurale”  Koordinator I grupit “Hiking South Albania”, drejtues I guidave lokale të personalizuara në zonën e Dropullit prej 6 vitesh, vizita në objektet e kultit dhe zonat e rëndësisë së veçantë, njohës mjaft I mirë I shtigjeve malore.

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara “Hiking South Albania” – Guida malore dhe “Dropull, nje eksperience rurale” 

©Copyright Hiking South Albania

Ky artikull është ekskluziv i Alexander Paskali dhe Hiking South Albania, gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, "Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to". Shkrimi mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar Hiking South Albania dhe në fund të vendoset linku i burimit, në të kundërt çdo shkelës do të mbajë përgjegjësi sipas Nenit 178 të Ligjit Nr/ 35/2016.

    Për më shumë informacion na gjeni në :

     https://www.facebook.com/Albanian.Adventurer/

MUZEU ETNOGRAFIK

Orari i Muzeut Etnografik

Prill - shtator : çdo ditë 

08.00 - 12.00, 16.00 - 19.00 

                                

Tetor - mars : nga e mërkura - të dielën, 

08.00 - 16.00.

Mbyllur të hënë dhe të martë 

 

Muzeu Etnografik i Gjirokastrës ndodhet në lagjen Palorto, që është më e mirëmbajtura në qytetin historik dhe pikërisht në vendin ku ishte shtëpia e lindjes së Enver Hoxhës, diktatorit komunist të Shqipërisë nga 1944 deri në 1985. Ndërtesa e muzeut është ngritur më 1966 pasi shtëpia origjinale ishte shkatërruar nga zjarri. 

 

Ajo u rindërtua si një model tradicional i shtëpive gjirokastrite me shumë përbërës  kulturorë tradicionalë klasikë, që u kopjuan nga shtëpi të ndryshme në qytet. Nga 1966 deri më 1991 ndërtesa shërbeu si Muze Antifashist. Më 1991, këtu u sollën eksponatet e muzeut të atëhershëm etnografik.  Ndërtesa ka 4 kate, të cilat janë që të gjitha të hapura për publikun.   

 

Dhomat janë rregulluar sikur të ishin në përdorim dhe janë zbukuruar me sende shtëpiake, kostume popullore, objekte artistike e kulturore tipike për familjet e pasura të tregtarëve gjirokastritë ose administratorëve otomanë të shekullit të XIX-të. Eja dhe ti në Gjirokastër dhe kthehu prapa në kohë.

 

Përgatiti materialin:  Alexander Paskali  – aktivist I lëvizjes për promovimin e zonave të thella rurale për më shumë akses dhe zhvillim “Dropull nje eksperience rurale”  Koordinator I grupit “Hiking South Albania”, drejtues I guidave lokale të personalizuara në zonën e Dropullit prej 6 vitesh, vizita në objektet e kultit dhe zonat e rëndësisë së veçantë, njohës mjaft I mirë I shtigjeve malore.

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara “Hiking South Albania” – Guida malore dhe “Dropull, nje eksperience rurale” 

©Copyright Hiking South Albania

Ky artikull është ekskluziv i Alexander Paskali dhe Hiking South Albania, gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, "Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to". Shkrimi mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar Hiking South Albania dhe në fund të vendoset linku i burimit, në të kundërt çdo shkelës do të mbajë përgjegjësi sipas Nenit 178 të Ligjit Nr/ 35/2016.

   Për më shumë informacion na gjeni në :

     https://www.facebook.com/Albanian.Adventurer/

KISHA E SHËN MËRISË PESHKËPI

Kisha e Shën Mërisë së Peshkopisë së Sipërme ndodhet 15’ në jug të fshatit,e izoluar mbi një breg të kodrave që nga fusha shkojnë drejt malit të Buretos.Kjo kishë ka qënë  selia e dikurshme e peshkopatës  së Drinopojës.

Kisha është e tipit kryq I brendashkruar me kupol mbi tambur me katër mbështetje të brendshme.

Kisha përbëhet nga naosi  dhe ambjenti i altarit.Hyrja e vetme për në naos është në anën perëndimore,ku ndodhet dhe një portik I vogël.Portiku mbështetet mbi murin e kishës dhe në dy kollonat mbi bazamente guri në anën perëndimore.Mbi kolonat dhe murin e kishës ngrihen tre harqe  me gurë ,mbi të cilët ngrihet një kësulë sferike mbuluar me cati piramidale.Shpatullat e portës janë prej gurësh të punuar ndërsa arkitrau është prej guri njëcopësh.Nga porta me një këmbë shkallë  zbritet në dyshemenë e naosit.

Naosi përbëhet nga vëllimi me kupolën,krahët verior dhe jugorë të kryqit dhe ambientet këndore veriperëndimorë  dhe jugperëndimorë. Ky monument paraqitet sot i transformuar, me dritare krejt të murosura dhe me shtesa të mëvonëshme si brenda ashtu dhe jashtë. Në anën jugore kishës i është shtuar një ambient tjetër(edhe ky I transformuar më vonë), drejtkëndësh në plan, I gjatë dhe I ngushtë dhe me pjesën qëndrore më të lartë,ndërsa pjesët e tjera nën të njëjtën cati me kishën.

Ambienti I altarit përbëhet nga bema, protezisi dhe diakonikoni. Bema për shkak të komunikimeve të vogla me këto të fundit, përbën  deri  në një farë mase një ambient të vetëm.  Ajo sot ndahet nga naosi prej një ikonostasi të pikturuar me afreske nga ana e naosit. Ky mur I shtuar më vonë shërben në të njëjtën kohë edhe si përforcim  për harkun mbajtës të kupolës sepse shkon deri tek ai. Si shpatulla të portës, nëpërmjet të cilës bema komunikon me naosin, janë dy shpatulla, mundet të ikonostasit të vjetër.

Në mes të bemës është tryeza e altarit e përbërë nga një pllakë e gdhendur në sipërfaqe që mbështetet mbi një  bllok muri. Nga bema, nëpërmjet dy hspësirave të ngushta dhe të ulta kalohet respektivisht  në protezis dhe diakonikon me planimetri drejtkëndëshe e mbuluar me qemer.

Ambienti I ri që I është shtuar kishës,është në plan drejtkëndësh me brinjë të gjata sa ajo e kishës,brinjët jugore dhe veriore.Ky ambient lidhet me kishën nëpërmjet një dere që duket se është hapur më vonë. Duke vrejtur muraturën ,sidomos  pjesën në jug të harkut qëndror,dallojmë qartë teknikën e ndërtimit të murit të vjetër,që është me gurë,duke patur rallë copa tullash apo tjegullash,të cilat në mjaft vende janë të vendosura edhe vertikalisht.Rreth 1m nga thembra e harkut,menjëherë nën rasat e gurit të catisë,ndodhen dy gurë njëri mbi tjetrin që formojnë një fugë vertikale,tej së cilës muri ndërron pamjen.

Fasada Perëndimore ruan gjurmë të rindërtimeve të ndryshme ,kështu që është e vështirë të përcaktohen pjesët e vjetra.Harku  në dukje i qemerit  është i ndërtuar  me gurë smërci që alternohen me dy tulla.Muret anash fugave janë ndërtuar kryesisht me gurë duke patur jo kudo edhe tulla ndërmjet tyre.këto fuga janë të dallueshme dhe në pjesën e brendëshme ku muri vende –vende formon një dhëmb. Pasi mbarojmë vizitën në kishën e Peshkëpisë mund të vizitojmë 3 liqenet e Peshkëpisë për lundrim me kajak dhe peshkim.

Përgatiti materialin:  Alexander Paskali  – aktivist I lëvizjes për promovimin e zonave të thella rurale për më shumë akses dhe zhvillim “Dropull nje eksperience rurale”. Koordinator I grupit “Hiking South Albania”, drejtues I guidave lokale të personalizuara në zonën e Dropullit prej 6 vitesh, vizita në objektet e kultit dhe zonat e rëndësisë së veçantë, njohës mjaft I mirë I shtigjeve malore.

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara “Hiking South Albania” – Guida malore dhe “Dropull, nje eksperience rurale” 

©Copyright Hiking South Albania

Ky artikull është ekskluziv i Alexander Paskali dhe Hiking South Albania, gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, "Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to". Shkrimi mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar Hiking South Albania dhe në fund të vendoset linku i burimit, në të kundërt çdo shkelës do të mbajë përgjegjësi sipas Nenit 178 të Ligjit Nr/ 35/2016.

    Për më shumë informacion na gjeni në :

     https://www.facebook.com/Albanian.Adventurer/

MANASTIRI I SHËN QIRJAKUT DHE JUDITËS

Manastiri ka nje kompozim teper kompakt dhe të rregullt.Kisha ,që formon qendrën kompozicionale të manastirit,rrethohet ngushtë nga ndërtesat e manastirit.

Kisha është ndërtuar në vitin 1588.Përbëhet nga naosi,narteksi,dhe hajati.Në pamjen e jashtme kasha dallohet  nga propocionet e hedhura  në lartësi,nga diferencimi I volumeve përbërëse dhe proporcionimi harmonik i tyre,ku asnjë volum nuk mbizotëron mbi tjetrin.Kisha është e suvatuar nga jashtë.

 

  

Ndër ndërtesat e mbetura të manastirit një interest ë vacant paraqesin konakët që e rrethojnë pa ndërprerje kishën nga anët veriore.Ata janë dykatësh,nga të cilët kati përdhe përdorej për katoje,vetëm kati i sipërm ishte i banuar.Galeria e katit të poshtëm është e hapur me një harkadë mbi kollona guri,ajo e katit të sipërm ka në ballë kollona druri,të ciftuara me pajantaqë mbajnë strehët e dala të çatisë.Blloku I gurtë I shkallëve dyrampëshe ngrihet në pjesën qëndrore të krahut perëndimor të kanakëve. 

Ndonëse konakët janë ndërtuar në një periudhë më të vonë se kasha,edhe ato dallohen nga përpunimi I kujdesshem I elementëve arkitektonik e konstruktiv.Kollonat e harkadës të katit përdhe kurorëzohen me kapitele prej guri të gdhendur,mbi të cilën mbështeten harqet .Plani i harqeve është më i thelluar nga ai I muraturës dhe konturi i tyre qarkohet nga një kornizë e hollë guri.

 

 

 

Në qoshen veriperëndimore të kishës ngrihet këmbanarja,si një bllok I vetëm guri,icily lehtësohet në pjesën e sipërme me dy hapësira të harkuara e të ndara me kollonë të hollë guri dhe sipër tyre një kamare e tretë. Manastiri dhe kisha  eshte e ndertuar me murature guri gelqeror dhe ka nje trashesi 70-50cm. Ka nje cati dyujese e cila zgjatet dhe ne pjesen e hajatit dhe qe ka nje konstruksion druri ne formen e nje skeme te thjeshte me tabane e mahi e me lidhje permes kulmit.

Sistemi i themeleve etj. eshte i pa mundur qe te verifikohet por me gjasa materiali e teknika e perdorur do jete e njejte. 

Hajati mbulohet me  cati druri pa tavan.

Përgatiti materialin:  Alexander Paskali  – aktivist I lëvizjes për promovimin e zonave të thella rurale për më shumë akses dhe zhvillim “Dropull nje eksperience rurale”  Koordinator I grupit “Hiking South Albania”, drejtues I guidave lokale të personalizuara në zonën e Dropullit prej 6 vitesh, vizita në objektet e kultit dhe zonat e rëndësisë së veçantë, njohës mjaft I mirë I shtigjeve malore.

Të gjitha të drejtat janë të rezervuara “Hiking South Albania” – Guida malore dhe “Dropull, nje eksperience rurale” 

©Copyright Hiking South Albania

Ky artikull është ekskluziv i Alexander Paskali dhe Hiking South Albania, gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, "Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to". Shkrimi mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar Hiking South Albania dhe në fund të vendoset linku i burimit, në të kundërt çdo shkelës do të mbajë përgjegjësi sipas Nenit 178 të Ligjit Nr/ 35/2016.

    Për më shumë informacion na gjeni në :

     https://www.facebook.com/Albanian.Adventurer/